اهمیت تربیت دختران و زنان در سیره معصومین (ع)

امروزه بیش از هر زمان دیگر باید به تربیت دختران همت گماشت؛ زیرا از یک سو نزدیک به نیمى از نیروهاى فعال و کارآمد جامعه را قشر زنان و دختران تشکیل مى‏دهند و از سوى دیگر، گستره فعالیت آنان، همه امور فردى و اجتماعى را در برمى‏گیرد.ضمن آنکه پرهیز از اختلاط زن و مرد در بیشتر مراکز و اداره‏هاى خصوصى و دولتى، امرى سخت شده است، در چنین شرایطى باید دانست که تنها در صورت تربیت درست و اسلامى دختران است که جامعه در امنیت به سر مى‏برد و نابهنجارى‏هاى اخلاقى و اجتماعى کاهش مى‏یابد. اگر جامعه زنان و دختران در رفتار و داد و ستد و رفت و آمدهایشان، دستورهاى شرعى را رعایت کنند و با حفظ حجاب و پوشش اسلامى در اجتماع حضور یابند، انحراف‏هاى اخلاقى به میزان قابل توجهى کاهش مى‏یابد؛ زیرا بیشتر نابسامانى‏هاى فرهنگى و اجتماعى بر اثر اختلاط زن و مرد و جوانان دختر و پسر و در پى رعایت نکردن حدود اسلامى پدید مى‏آید که با تربیت دینى نسل جوان به ویژه دختران مى‏توان از این مسئله پیش‏گیرى کرد. 

پیام متن
حضور چشم‏گیر دختران و زنان در جامعه و گسترده بودن فعالیت آنها، به فرهنگ‏سازى درست این‏گونه ارتباط‏ها نیازمند است که با پرورش درست به دست مى‏آید.

تربیت دختران در محیط خانواده

مهم‏ترین هدف از تربیت دختران افزون بر خودسازى و پرورش باورهاى دینى، آشنا کردن آنان با فنون و شیوه‏هاى زندگى مانند شیوه شوهردارى، فرزندپرورى، همسایه‏دارى و معاشرت با مردم است. بدین معنا که دختران در کنار فراگیرى اندیشه‏هاى دینى و آموختن رفتارهاى اسلامى، نقش‏آفرینى در عرصه‏هاى گوناگون زندگى را نیز بیاموزند. وظیفه مادر است که از کوچکى به آموختن نقش‏ها به فرزندان و دختران‏شان بپردازد؛ زیرا محیط خانه مناسب‏ترین فضا براى نقش‏آموزى دختران است و مادر، شایسته‏ترین معلم و راهنما براى دختر به شمار مى‏رود.
ارتباط عمیق مادر و فرزند و اعتماد همه جانبه دختر به مادر، مهم‏ترین عامل در اجراى فرآیند تربیت و اثرگذارى آن است. دختر با دیده اطمینان و اعتماد به مادر مى‏نگرد، به گفته او گوش مى‏دهد و هر چه بخواهد بدان عمل مى‏کند. بدین‏سان مادر، تنها کسى است که از نزدیک با دخترش ارتباط دارد و از نیازهاى مادى و معنوى او آگاه است. او بیش‏ترین زمان را در کنار دختر سپرى مى‏کند و از خواسته‏هاى قلبى وى آگاهى کامل دارد. از این رو، قادر است مسائل مهم و ضرورى را روشن و آشکارا با دخترش در میان بگذارد و انجام دادن آن را از وى بخواهد. البته مادر در صورتى مى‏تواند به نقش‏آفرینى دختر کمک کند که خود، با نقش‏هاى موردنظر آشنایى کامل داشته باشد.
پیام متن
هدف از تربیت دختران، افزون بر بیمه کردن آنان در برابر انحراف‏هاى دینى و اخلاقى، آموزش نقش‏هاى مورد نیاز وى در زندگى خانوادگى و اجتماعى است، که مناسب‏ترین معلم در این زمینه، مادر و بهترین مدرسه براى انجام این کار، محیط خانه است.

زن و انجام وظیفه هم‏سو با ویژگى‏هاى جسمانى

هر چند زن و مرد در اصل آفرینش، دو گوهر از یک وجودند و مراحل تکوین و رشد جسمى را به صورت یکسان مى‏گذرانند، تفاوت‏هایى نیز با هم دارند که در خور دقت و توجه است. از نظر جسمى و بدنى، تفاوت‏هاى چشم‏گیرى میان زن و مرد هست که از این نظر، هر گروه ویژگى‏هاى مربوط به خود را دارد. زن بر اثر ظرافت و آسیب‏پذیر بودن جسمى، تحمل کارهاى پرانرژى و طاقت‏فرسا را ندارد. از این رو، استقامت و پایدارى زن در انجام دادن امور مربوط به نقل و انتقال اشیاى سنگین و فعالیت‏هاى فیزیکى، بسیار کمتر از مرد است.
ویژگى‏هاى جسمى و روحى زن و مرد، منشأ بسیارى از تفاوت‏ها در نقش‏هاى اجرایى و اجتماعى آن دو در مقام عمل شده است که آثار خود را در سطح جامعه نشان مى‏دهند. زنان بر اساس زمینه‏ها و شرایط وجودى خود، قادر به انجام دادن برخى از وظایف اجتماعى که مردان توان آن را دارند، نخواهند بود.
پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله نیز با توجه به این امر، پس از ازدواج حضرت على علیه‏السلام و فاطمه علیهاالسلام نوعى تقسیم کارى میان آنها به وجود آورد که هماهنگ با وضع جسمى آن دو باشد و هر کدام از آنها به وظایف خاص خود عمل کنند. در حدیثى آمده است که پس از ورود فاطمه علیهاالسلام به خانه على علیه‏السلام ، پیامبر صبحگاهان به خانه على علیه‏السلام آمد، على و فاطمه علیهاالسلام را در کنار خود نشاند و فرمود: کارهاى داخل خانه همچون غذا پختن، جارو زدن، اداره فرزندان و مانند آن به عهده فاطمه علیهاالسلام و کارهاى بیرون خانه مانند تهیه مواد خوراکى و فراهم ساختن هیزم وظیفه على علیه‏السلام باشد.
در حقیقت، این جداسازى وظایف بر اساس استعداد و توانایى‏هاى ذاتى زن و مرد صورت گرفت و با شرایط فیزیکى و روانى آن دو هماهنگ بود. به علاوه، زن و مرد با پذیرفتن مسئولیت‏هاى ویژه خود، نوعى صفا و صمیمیت را در فضاى خانه حاکم مى‏کنند.
پیام متن
هر کدام از زن و مرد باید وظایف خود را انجام دهند و کارهاى داخل خانه بیشتر وظیفه زن و امور بیرون خانه وظیفه مرد است. به تعبیر مولوى: هر کسى را بهر کارى ساختند.

تربیت اقتصادى دختران

یکى از جنبه‏هاى تربیت زنان و دختران، تربیت اقتصادى آنان است. اگر زنان و دختران از دانش اقتصاد خانواده بهره‏مند باشند، بهتر مى‏توانند به ایفاى نقش خانه‏دارى بپردازند. تربیت اقتصادى به معناى کارآموزى فنون خانه‏دارى و فراگیرى شیوه‏هاى درست مصرف مالى است. آشنا ساختن دختران با آشپزى و تهیه غذاى مناسب بدون اسراف و تباه کردن مواد اولیه، از وظایف مادران است.
قرآن کریم دستورهاى متعددى در زمینه اقتصاد و امور معیشتى مردم دارد و همه آنها را به رعایت میانه‏روى در دخل و خرج سفارش مى‏کند. مسرفین و کسانى که در استفاده از منابع و امکانات مادى زیاده‏روى مى‏کنند، در قرآن از اهل دوزخ شمرده شده‏اند، آنجا که خداوند مى‏فرماید: «وَ أنَّ الْمُسْرِفینَ هُمْ أصْحابُ النّارِ؛ و مسرفان اهل آتشند.» (غافر: 43)
ایجاد روحیه میانه‏روى در دختران، از عوامل مهم در اداره اقتصاد خانواده است، به گونه‏اى که این ویژگى در موفقیت و پیدایش رضایت اعضاى خانواده و سازگارى با آنان، به ویژه تأمین رضایت شوهر نقش حیاتى دارد. اگر دختر در خانه پدر با روحیه میانه‏روى و آینده‏نگرى بزرگ شود، مى‏تواند آن روش را در خانه شوهر نیز ادامه دهد و زندگى آبرومندى را براى خود و اعضاى خانواده‏اش فراهم کند. در مقابل، اگر پدر و مادر به تربیت دختر توجه نکنند و او تجمل‏گرا و خودسر بار آید، چنین دخترى در اداره امور خانه موفق نخواهد بود، چنان‏که دختران خانواده‏هاى سرمایه‏دار که بیشتر در ناز و نعمت بزرگ مى‏شوند، توانایى چندانى در اداره خانه ندارند. در واقع، بسیارى از آنها با توجه به نوع زندگى در خانه پدر، توقع زیاد و خواسته‏هاى نامعقول دارند که شوهران سطح متوسط جامعه، از پاسخ‏گویى به انتظارها و خواسته‏هاى آنان ناتوانند و بدین جهت، نظام خانواده به تدریج، بر اثر ناسازگارى دچار سستى و فروپاشى مى‏شود.
سیره فاطمه زهرا علیهاالسلام ، الگوى مناسب میانه‏روى و قناعت و بى‏نیازى از مردم است که زنان مسلمان باید از آن پیروى کنند. جریان انفاق لباس عروسى و بسنده کردن به پیراهن کهنه، از رویدادهاى بسیار زیبا و جالبى است که تنها در شب عروسى دخت پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فاطمه زهرا علیهاالسلام واقع شده و در طول تاریخ نظیر آن مشاهده نشده است. یکى از آرزوهاى معمول جوانان این است که مراسم ازدواجشان به عنوان مراسمى که یک‏بار در زندگى‏شان اتفاق مى‏افتد، باید هر چه باشکوه برگزار شود. این مسئله، طبیعى است و هر جوانى خواهان آن است، ولى حضرت زهرا علیهاالسلام که تربیت‏یافته مکتب وحى بود، فراتر از خواسته‏ها و گرایش‏هاى انسانى مى‏اندیشید و با عمل به سیره رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله در قناعت‏ورزى، در همان شب به یاد ماندنى زیباترین لباسش را به سائل داد و رضاى خدا و پیامبرش را برخواسته‏هاى طبیعى خود مقدم داشت.
پیام متن
تربیت اقتصادى، در اداره زندگى نقش اساسى دارد و در ایفاى نقش خانه‏دارى و امور معیشتى اثرگذار است. از این رو، لازم است از دوره کودکى به تربیت اقتصادى دختران اهتمام ورزید و آنها را با روحیه قناعت و صرفه‏جویى پرورش داد. زندگى باعزت و شرافت فاطمه زهرا علیهاالسلام که با ایثار و از خودگذشتگى عجین بود، برترین راهنماى زنان و دختران مسلمان است.

بهره‏بردارى درست زن از ویژگى‏هاى عاطفى و روانى خود

زن از نظر روانى و عاطفى سرشار از مهر و محبت و صفا و صمیمیت است. ساختار وجودى زن به گونه‏اى است که در مقایسه با مرد قدرت جذب بیشترى دارد و در ابراز احساس‏ها و عواطف نیز توان بالایى دارد و این ویژگى عاطفى و روانى زن، فرصتى است براى او تا در اداره امور خانواده و تربیت نسل فرزند نقش مهمى را به خوبى و شایستگى ایفا کنند. بر این اساس، مهم‏ترین نقشى که از وى انتظار مى‏رود، جز نقش تربیتى نیست.
پیام متن
زنان به دلیل بهره‏مندى از عاطفه‏اى سرشار و روانى لطیف، در امر تربیت فرزندان، از مردان موفق‏ترند.

دختران و مسائل بلوغ

بر اساس تفاوت‏هاى جسمى و روحى زن و مرد، شرایط بلوغ و زمان انجام دادن وظایف دینى و مذهبى آنان نیز متفاوت است. دختر زودتر از پسر به تکلیف مى‏رسد و پدر و مادر باید به این مسئله توجه داشته باشند. چه بسا ممکن است برخى از خانواده‏ها از اهمیت این امر بى‏خبر باشند و سن تکلیف فرزندان خود را از یاد ببرند و زمانى باخبر شوند که بسیارى از تکلیف‏هاى الهى از آنان فوت شده و فرزندان به موقع آنها را انجام نداده‏اند. دختر بر اساس ویژگى‏هاى بیولوژیکى و روانى خود، زودتر آماده پذیرش وظایف و آموزه‏هاى دینى مى‏شود. اسلام با توجه به این ویژگى مى‏خواهد، دختران پیش از پسران در زیر خیمه انسان‏ساز دین و مذهب وارد شوند و معارف اسلامى را بیاموزند؛ زیرا انجام دادن عبادت و پاى‏بندى به وظایف دینى و اسلامى، در اصلاح و تربیت انسان نقش اساسى دارد. خداوند خطاب به مریم ـ مادر حضرت عیسى علیه‏السلام ـ مى‏فرماید: «اى مریم! در برابر پروردگارت خضوع کن و پیشانى بر زمین بگذار و با رکوع‏کنندگان رکوع کن». (آل عمران: 43)
از بعضى تفسیرها بر مى‏آید که این خطاب در نه سالگى مریم بوده و او پس از آن، همواره در حال عبادت بود تا آنجا که بر اثر عبادت، در رسیدن به کمالات معنوى از بزرگان و دانشمندان عصر خود پیشى گرفت. شاید به این دلیل بود که حضرت مریم با جان و دل پذیراى دستورهاى خدا شد و عاشقانه به عبادت او پرداخت. به هر حال، پاى‏بندى به انجام دادن وظایف دینى و مذهبى، این امکان را به دختران مى‏دهد که زودتر آمادگى لازم را براى ایفاى نقش‏هایى چون مادرى و خانه‏دارى پیدا کنند.
از آن‏جا که دختر زودتر از پسر به تکلیف مى‏رسد، آموزش‏هاى ویژه‏اى را مى‏طلبد. بدین معنا که احکام عملى ویژه زنان و دختران، باید پیش از بلوغ، به آنان آموزش داده شود تا هنگام روبه‏رو شدن با آنچه به زودى برایشان پیش مى‏آید، دچار مشکل روحى نشوند. چه بسا دخترانى که بر اثر بى‏خبرى از آنچه هنگام بلوغ براى دختران اتفاق مى‏افتد، دچار نگرانى و پریشانى روانى و گاه گرفتار پى‏آمدهاى ناگوارى چون بیمارى مى‏شوند. این مسئله را با تربیت و آموزش به موقع وظایف دینى و آگاه‏سازى او مى‏توان کنترل کرد.
پیام متن
آگاهى دادن به دختر درباره آنچه بر اثر دگرگونى‏هاى جسمىِ هنگام بلوغ براى او رخ مى‏دهد، او را از سرگردانى و افسردگى حفظ مى‏کند.

برخى نقش‏هاى سازنده دختران و زنان

1. نقش شوهردارى
مهم‏ترین نقش مورد انتظار از یک زن، شوهردارى است که پس از پیوند زناشویى مطرح مى‏شود. این نقش زنان، در زندگى اجتماعى و خانوادگى تأثیر بسزا دارد. اگر زن در این زمینه به وظیفه خود به خوبى عمل کند، مى‏تواند افراد شایسته‏اى را تربیت کند و تحویل جامعه دهد.
پیدایش عواطف دوستانه و محبت‏آمیز میان زن و مرد پس از ازدواج، مهم‏ترین عامل استحکام و پایدارى نهاد خانواده به شمار مى‏رود. وجود مهر و عواطف عاشقانه زن و شوهر، از عنایت‏هاى ویژه الهى است که بر اساس نیاز فطرى و طبیعى انسان در سرشت آنها نهاده شده و این امر، در جهت رشد و تکامل مادى و معنوى جامعه تأثیرگذار است.
روایت‏هاى اسلامى نیز بر نقش شوهردارى زن تأکید فراوان دارند و مهم‏ترین وظیفه او را خوش‏رفتارى با شوهر مى‏داند. از جمله عنوان‏هایى که براى تبیین این مطلب زیاد در احادیث به کار رفته، «حُسنُ التَّبَعُّل» است. خانواده یک اجتماع کوچک از جامعه‏اى بزرگ است و به نظم و انضباط و برقرارى امنیت و آرامش نیاز شدید دارد و این رفتار شایسته زن با شوهر، از عوامل مهم برقرارى آرامش در کانون خانواده به شمار مى‏رود.
زندگى سراسر نور حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام ، در این زمینه سرمشق خوبى براى زنان مسلمان است و زنان باید روش زندگى را از او بیاموزند. همسر بزرگوار فاطمه علیهاالسلام ، حضرت على علیه‏السلام درباره شوهردارى او مى‏فرماید: «در طول زندگى با فاطمه علیهاالسلام ، هرگز مخالفتى از او ندیدم و هیچ‏گاه کارى برخلاف میل من انجام نداد.» از حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز نقل شده که در آخرین لحظه‏هاى زندگى ضمن درخواست حلالیت از شوهرش على علیه‏السلام فرمود:
هر چند مى‏دانم در طول زندگى کارى برخلاف رضایت تو انجام ندادم، ولى از پدرم رسول‏اللّه‏ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله شنیدم که زنى در قیامت وارد بهشت نمى‏شود، مگر اینکه شوهر از او راضى باشد.
پیام متن
مهم‏ترین نقش زن، نقش شوهردارى اوست که منشأ بسیارى از آثار مؤثر و سودمند در زندگى مشترک خانوادگى است و برترین الگو در این زمینه، سیره عملى فاطمه زهرا علیهاالسلام در محیط خانه و رفتار با على علیه‏السلام است و زنان باید از آن حضرت الگوى واقعى بگیرند.
2. نقش مادرى
مادر، واژه‏اى است زیبا و پر جاذبه که در هر مکتب و آیینى به عنوان سمبل ایثار و فداکارى شناخته مى‏شود. آغوش پر مهر مادر، مظهر صفا و صمیمیت، عشق و محبت، تعهد و وفادارى است که هر مادرِ با احساسى حاضر است، در راه تأمین نیازهاى مادى و معنوى فرزند و فراهم ساختن وسایل رفاه و آسایش او به هرگونه ایثار و از خودگذشتگى تن دهد. مادر به لحاظ روحى و روانى، آمادگى آن را دارد که در مسیر تأمین نیازهاى فرزندان خود همه‏گونه رنج و زحمت را با جان و دل بپذیرد تا فرزندش به اوج سعادت مادى و معنوى دست یابد.
عنوان مادرى، افتخارى است براى زنان که هر بانویى پس از ازدواج در انتظار آن به سر مى‏برد و امید مادر شدن را دارد. بر این اساس، در هر خانواده‏اى که نوزادى، به ویژه نخستین فرزند به دنیا بیاید، سرور و خوش‏حالى، همه اعضاى آن را فرا مى‏گیرد. فرزند افزون بر اینکه میوه شیرین پیوند زناشویى است، در تحکیم پایه‏هاى نظام خانواده نیز تأثیر بسزا دارد. وجود فرزند در خانواده تا حدودى از پیش آمدن اختلاف‏ها و درگیرى‏هاى خانوادگى جلوگیرى مى‏کند. بسیارند خانواده‏هایى که در پى تولد فرزند همه اختلاف‏هاى‏شان یک‏باره برچیده شده و به جاى آن، بذر مهر و محبت، از نو در دل زن و شوهر کاشته مى‏شود و سرانجام، به زندگى سعادت‏مندى دست مى‏یابند.
زندگى فاطمه زهرا علیهاالسلام در عین کوتاه بودن آن، تابلوى درخشانى است در مسیر خانواده‏هاى مسلمان که همه جنبه‏هاى آشکار و نهان آن، الگوى مناسبى براى مادران امروز جامعه است. ابراز عواطف حضرت زهرا علیهاالسلام به فرزندان و مهر و محبت‏ورزى او با آنان، نشان‏دهنده عمق احساس مادرى است. در روایتى نقل شده که هر وقت فاطمه علیهاالسلام مى‏خواست با فرزند خردسالش امام حسن علیه‏السلام بازى کند، او را روى دستش بالا و پایین مى‏کرد و این اشعار را زمزمه‏وار مى‏خواند:

اِشْبَه اباکَ یا حَسن***و اخْلَع عن الحقّ الرّسنَ 
و اعبُد اِلها ذا مِنن***و لا تُوالِ ذا الاَْحن

اى حسن جان مانند پدرت باش، ریسمان را از گردن حق بردار. خداى احسان‏کننده را پرستش کن و با افراد کینه‏توز دوستى مکن.
پیام متن
مقام مادرى، همانند درختى پر میوه است که از میوه‏هاى آن، فرزندپرورى و آرامش‏دهى به فضاى خانه است.
3. نقش خانه‏دارى
خانه‏دارى به معناى سامان‏دهى امور خانه، از وظایف زنان است و این کار، در رشد و پیشرفت مادى و معنوى خانواده اثر فراوان دارد. برقرارى نظم و انضباط و پاکیزگى، فضاى خانه را معطر مى‏سازد و نشاط روحى و روانى را میان اعضاى آن حکم‏فرما مى‏کند.
خانه‏دارى شامل کارهاى داخل منزل نظیر پخت و پز، نظافت، شست‏وشوى ظروف، پذیرایى میهمان و مانند آنهاست. انجام دادن این امور به طور معمول به عهده زنان است؛ زیرا آنها بهتر از مرد از عهده چنین کارهایى بر مى‏آیند.
سیره و رفتار معصومین علیهم‏السلام به ویژه سیره حضرت زهرا علیهاالسلام در محیط خانواده، چراغ روشنى فرا راه زنان خانه‏دار است. حضرت زهرا علیهاالسلام با آن مقام و عظمتى که نزد خدا و پیامبر داشت، نه تنها از انجام دادن کارهاى خانه شانه خالى نمى‏کرد، به عنوان یک زن خانه‏دار نقش‏هاى خانه‏دارى، همسردارى و مادرى خود را به خوبى ایفا مى‏کرد. خانه‏دارى، وظیفه مهمى است که اگر زن به درستى به انجام دادن آن موفق شود، هم خانه‏اى به همراه آرامش را شکل خواهد داد و هم در تربیت فرزندان گام‏هاى بلندى برخواهد داشت.
پیام متن
ارزش معنوى خانه‏دارى زن در مقایسه با ارزش مادى شاغل بودن او بیشتر است و عاقلانه آن است که در صورت ضرورت نداشتن شاغل بودن زن، به کار مقدس خانه‏دارى بپردازد.
4. نقش تربیتى
در محیط خانه و اجتماع، برجسته‏ ترین نقش زن، نقش تربیتى اوست. این نقش از آنجا روشن مى‏شود که کودک نخستین بار در آغوش مادر قرار مى‏گیرد و آداب و رسوم اجتماعى را از آنجا مى‏آموزد. کودک از دامن مادر فرا مى‏گیرد که چگونه با دیگران رفتار کند. چگونگى رفتار مادر با کودک، در شکل‏دهى ساختار شخصیتى او تأثیر بسزا دارد. ازاین‏رو، کارشناسان مسائل تربیتى بر نقش مادر در تربیت فرزند همواره تأکید دارند.
زن، با بهره‏مندى از عواطف سرشار و مهر و محبت مادرى، شایستگى تربیت انسان‏هاى وارسته و شایسته را دارد. امام خمینى رحمه‏الله مى‏فرماید:
نقش زن در جامعه بالاتر از نقش مرد است. براى اینکه زنان و بانوان افزون بر اینکه خودشان یک قشر فعال در همه ابعاد زندگى هستند، قشرهاى فعال را نیز در دامن خودشان تربیت مى‏کنند. خدمت زن به جامعه، از خدمت معلم بالاتر است و از خدمت همه‏کس بالاتر است و این، امرى است که انبیا مى‏خواستند.
بانوان مسلمان مى‏توانند، نقش تربیتى را از بانوى نمونه اسلام، فاطمه زهرا علیهاالسلام بیاموزند و اینکه آن حضرت چگونه توانست در مدت کوتاه شخصیت‏هاى والا مقامى مانند حسن، حسین، زینب کبرى و ام‏کلثوم علیهم‏السلام را پرورش دهد. حضرت فاطمه علیهاالسلام با وجود گرفتارى‏ها و مشکلات فراوانى که به ویژه پس از رحلت پدر بزرگوارش داشت، توانست نقش‏هاى خود را در جایگاه یک مادر و مربى در بالاترین حد ممکن ایفا کند. بانویى که ضمن همکارى و هم‏دلى کامل با شوهر، به تربیت فرزند همت گماشت و با بهره‏گیرى از روش‏هاى مناسب به این امر اهتمام ورزید و انجام وظیفه کرد. اگر زنان و مادران جامعه از سیره و رفتار حضرت زهرا علیهاالسلام پیروى کنند و روش‏هاى تربیتى آن بزرگ‏بانو را پیشه خود قرار دهند، در عرصه‏هاى گوناگون خواهند توانست به خوبى به وظیفه خود عمل کنند.
پیام متن
تربیت فرزند، از وظایف اصلى زنان به شمار مى‏آید و باید در این زمینه به اندازه لازم توجه و دقت به کار برند و همانند فاطمه زهرا علیهاالسلام فرزندان شایسته‏اى را پرورش و تحویل جامعه دهند.